Emle erejeler. IX tarau

Sözderdıƞ tasymaldanuy

§99. Söz buyn jıgıne säikes tasymaldanady: oqý-shylar, oqýshy-lar; bel-sendi, belsen-di; beı-bitshilik, beıbit-shilik, beıbitshi-lik, qı-yn, bý-yn.

§100. Buyn i men u dauyssyzdarynan bastalğanda da-ýys (daý-ys emes), sa-ýat (saý-at emes), da-ıyndyq (daı-yndyq emes), qu-ıyn (quı-yn emes) türınde tasymaldanady.

§101. Söz ışınde üş dauyssyz dybys qatar kelgende, sözdıƞ tübırı saqtalyp tasymaldanady: kúńgirt-teý (kúńgir-tteý emes), jańǵyrt-ty (jańǵy-rtty emes).

§102. Bırıkken jäne kırıkken sözder buyn jıgımen tasymaldanady: de-malys, dema-lys (dem-alys emes); kó-goraı, kógo-raı (kóg-oraı emes).

§103. Bır buyndy sözder tasymaldanbaidy: aı, kún, vólt, kvars, pýnkt.

§104. Sözdıƞ jeke ärpı sol jolda qaldyrylady, kelesı jolğa tasymaldanbaidy: ara (a-ra, ar-a emes), aıaq (a-ıaq emes), alaqan (a-laqan emes).

§105. Bas ärıpten qysqarğan sözderdı tasymaldauğa bolmaidy: AQSh, TMD, BUU.

§106. Kısı esımınıƞ qysqartylğan ärpı men kısınıƞ tegı tasymaldanbaidy: A.Baıtursynuly, B.Momyshuly, Ǵ.Mustafın, Á.Kekilbaı.

§107. Sifrlarmen kelgen qysqarğan ölşem bırlık ataulary jäne şartty taƞbalar tasymaldanbaidy: 25 ga (25-ga emes), 50 sm (50-sm emes), 50% (50-% emes).

Derek közı: Egemen Qazaqstan